UNIVERZITET U TUZLI

EKONOMSKI FAKULTET

O B J A V L J U J E

Kandidatkinja Almina Klapić, bach. oec., javno će braniti završni magistarski rad pod nazivom „Uticaj finansijskih i nefinansijskih kriza na priliv doznaka iz inostranstva u zemljama Jugoistočne Evrope” dana 16.09.2025. godine u 12.00 sati na Ekonomskom fakultetu Univerziteta u Tuzli, pred Komisijom u sastavu:

1. Dr. sc. Emira Kozarević, redovni profesor, predsjednik, uža naučna oblast „Finansije i finansijska politika” Ekonomski fakultet Univerziteta u Tuzli;
2. Dr. sc. Meldina Kokorović Jukan, redovni profesor, mentor/član, uža naučna oblast „Finansije i finansijska politika“ Ekonomski fakultet Univerziteta uTuzli;
3. Dr. sc. Merim Kasumović, redovni profesor, član uža naučna oblast „Ekonomska teorija i politika“ Ekonomski fakultet Univerziteta u Tuzli;

Završni magistarski rad može se pogledati u Sekretarijatu Fakulteta radnim danom od 10,00 do 14,00 sati.

Pristup javnosti je slobodan.

REZIME

Zemlje Jugoistočne Evrope već decenijama su glavni izvoznici radne snage u Zapadnu Evropu, a zbog ponovne političke nestabilnosti, rasprostranjene korupcije i niskog životnog standarda ovaj trend je doživio rast u posljednjim godinama. Zbog sve većeg broja migracija povećava se i iznos primljenih novčanih doznaka iz inostranstva, uz primijetno osciliranje u kriznim periodima.

Na temelju podataka za zemlje Jugoistočne Evrope, u periodu od 2000. do 2020. godine, ovaj rad istražuje kako pojava finansijskih i nefinansijskih kriza utiče na stabilnost priliva doznaka iz inostranstva u zemljama Jugoistočne Evrope. Posmatrajući četiri osnovne krize – Krizu ranih 2000-tih, Evropsku dužničku krizu, Globalnu finansijsku krizu, krizu Covid-19 – u radu se razvija statički panel regresijski model o međuovisnosti pojave finansijskih i nefinansijskih kriza i stabilnosti priliva doznaka iz inostranstva u posmatranim zemljama.

Nakon predstavljanja rezultata za dva osnovna statička panel modela – skupni OLS model i model slučajnih efekata – i sprovođenja dijagnostičkih testova, kao finalni model odabran je model slučajnih efekata. Na osnovu empirijskog istraživanja potvrđena je osnovna istraživačka hipoteza, koja pretpostavlja da finansijske i druge krize imaju negativan uticaj na kretanje iznosa doznaka iz inostranstva. U pojedinačnom posmatranju po zemljama, uz statističke značajne rezultate, negativan uticaj finansijskih kriza na prilive doznaka iz inostranstva dokazan je na primjeru Kosova, Crne Gore i Sjeverne Makedonije.

Predmetni rad se susreće sa ograničenjima u pogledu dostupnosti podataka na nivou kvartala ili mjeseca i koncize definicije trenutka obilježavanja pojave krize. Budući da do sada nije razrađen mehanizam koji bi omogućavao produktivno korištenje sredstava od doznaka iz inostranstva, daje se preporuka da se u narednom periodu razrade mehanizmi koji će omogućiti da doznake ostanu stabilan izvor akumulacije i tako doprinesu obnovi i razvoju privrede zemalja.

Ključne riječi: prilivi doznaka iz inostranstva, finansijska kriza, panel regresija, model slučajnih efekata, zemlje Jugoistočne Evrope.